نمای خشک، از طراحی تا اجرا

نمای خشک چیست؟

نمای خشک به نمایی گفته می‌شود که برای ساخت آن از ملات استفاده نمی‌شود. به‌عبارت دیگر پوشش خارجی این نما، بدون هیچ ملاتی و یا چسبی به اسکلت ساختمان متصل می‌شوند. نام انگلیسی این نما Ventilated Facade و Rainscreen Facade است که به‌ترتیب با نام‌های «نمای تهویه شده» و «نمای محافظ در برابر باران» ترجمه می‌شود. دلیل این نام‌گذاری این است که مجری نمای خشک، هنگام اجرای نما خشک پشت هر کاشی نما، فضای خالی را برای تهویه در نظر می‌گیرد. همچنین به علت اینکه این نوع نما، باران را به‌سمت داخل و پشت نما هدایت نمی‌کند، به آن «نمای محافظ در برابر باران» گفته می‌شود. اصطلاح «نمای خشک» تنها در ایران استفاده می‌شود و اگر مقاله‌های انگلیسی را می‌بینید که با این عنوان «Dry Facade» نام‌گذاری شده‌اند، احتمالا یا نویسنده آن‌ها ایرانی است و یا ترجمه‌شده متن فارسی هستند.

اجزای تشکیل‌دهنده نمای خشک

نمای خشک از چندین جزء اصلی تشکیل شده است که هرکدام نقشی اساسی در اجرای نما خشک، عملکرد و زیبایی این سیستم دارند. در ادامه شما را با این اجزا آشنا می‌کنیم:

• زیرسازی (Substructure)

زیرسازی شامل شبکه‌ای از پروفیل‌های فلزی (معمولاً آلومینیومی یا فولادی) است که مجری نمای خشک آن را به ساختار اصلی ساختمان متصل می‌کند. این شبکه به‌عنوان پایه‌ای برای نصب سایر اجزای اجرای نما خشک عمل می‌کند و مسئولیت تحمل وزن نما و انتقال آن به سازه اصلی را دارد. زیرسازی باید به‌گونه‌ای طراحی شود که علاوه‌بر ایجاد استحکام لازم، امکان تهویه هوا در پشت نمای خارجی را نیز فراهم کند. سازه‌های پشتیبانی آلومینیومی می‌توانند به‌طور موثر در سیستم حفاظت از صاعقه ادغام شوند، حتی اگر روکش فلزی، غیررسانا باشد. این لایه می‌تواند به‌خوبی ناهمواری‌های دیوار را نیز جبران کند و سطح صافی برای اجرای نما خشک فراهم سازد.

• لایه عایق (Insulation Layer)

لایه عایق معمولاً از موادی مانند پشم سنگ، پلی‌استایرن یا پلی‌اورتان ساخته می‌شود و مجری نمای خشک از آن به منظور بهبود عایق‌بندی حرارتی و صوتی ساختمان استفاده می‌کند. این لایه بین دیوار اصلی (زیرسازی) و نمای خارجی قرار می‌گیرد و باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش راحتی ساکنان می‌شود. مواد عایق معدنی گروه‌های هدایت حرارتی 032 یا 035 معمولاً برای اجرای نما خشک مناسب هستند.

• اتصالات (Fixings)

اتصالات شامل انواع پیچ و مهره‌ها، براکت‌ها و گیره‌ها هستند که برای نصب و نگهداری اجزای نمای خشک به کار می‌روند. مجری نمای خشک باید این اتصالات را از مواد مقاوم در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی انتخاب کند تا عمر طولانی و استحکام لازم نما را تضمین کند. همچنین، اتصالات باید دارای قابلیت تنظیم باشند تا امکان تعویض و تعمیر قطعات نما به‌سادگی فراهم شود.

• پانل‌های نمای خارجی (Cladding Panels)

پانل‌های نمای خارجی مهم‌ترین جزء بصری اجرای نمای خشک هستند که به سازه زیرین متصل می‌شوند. این پانل‌ها می‌توانند از جنس‌های مختلفی مانند سرامیک، سنگ، چوب، کامپوزیت، فلز یا شیشه باشند و در طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی عرضه می‌شوند. مجری نمای خشک انتخاب نوع و طراحی پانل‌ها را با توجه به عوامل مختلفی مانند سبک معماری، قیمت نمای خشک، شرایط آب و هوایی و سلیقه مشتری انجام می‌دهد.

• لایه تهویه (Ventilation Layer)

بین لایه عایق و پانل‌های نمای خارجی، مجری نمای خشک فضایی برای تهویه هوا می‌گذارد. این لایه تهویه کمک می‌کند تا رطوبت و حرارت اضافی از پشت نما خارج شود. این امر به جلوگیری از تجمع رطوبت و خراب‌شدن وکپک‌زدن مصالح دیوار اصلی کمک می‌کند. وجود این لایه از مهم‌ترین مزایای نمای خشک است که عمر مفید ساختمان را افزایش می‌دهد. وجود این لایه مبنای نام‌گذاری نمای خشک به نمای قابل تهویه (Ventilated Facade) است.

• آب‌بندی (Sealing)

آب‌بندی شامل استفاده از نوارها و مواد مخصوص در محل اتصالات و درزها است. مجری نمای خشک از این مواد استفاده می‌کند تا از نفوذ آب و رطوبت به داخل ساختمان جلوگیری شود. این بخش نقش حیاتی در حفظ کارایی و دوام سیستم نمای خشک دارد و باید با دقت و تخصص بالا انجام شود. کارامد‌بودن اجرای نما خشک تا حد زیادی وابسته به آب‌بندی دارد.

اجرای نمای خشک

اجرای نمای خشک در مراحل زیر انجام می‌شود:

• ابتدا زیرسازی فلزی یا چوبی بر روی دیوار اصلی نصب می‌شود.
• سپس لایه عایق بین دیوار و نمای خارجی قرار می‌گیرد.
• سپس پانل‌های نمای خشک مانند سرامیک، کامپوزیت، یا شیشه به زیرسازی متصل می‌شوند.
• در نهایت، اتصالات و درزها با مواد آب‌بندی پوشانده می‌شوند تا از نفوذ رطوبت جلوگیری شود.

دلیل محبوبیت اجرای نمای خشک چیست؟

اجرای نما خشک در سال‌های اخیر به‌شکل چشمگیری افزایش یافته است. اگرچه قیمت نمای خشک بیشتر از نمای ملاتی است، اما مزایایی مانند زیبایی، قابلیت تعمیر، وزن سبک و تنوع سبب شده است که پیمانکاران تا حد زیادی از ساختمان‌های ملاتی به‌سمت اجرای نما خشک حرکت کنند. مزایای زیاد اجرای این نوع نما، قیمت نمای خشک را در طول زمان به خریدار برمی‌گرداند.

نمای خشک بهتر است یا نمای ملاتی؟

اجرای نمای خشک دارای مزیت‌های بسیار بیشتری در مقابل نمای ملاتی است. در اینجا مهم‌ترین مزایای خرید نمای خشک را بررسی می‌کنیم.

• سرعت اجرا: اجرای نما خشک به دلیل عدم نیاز به ملات و خشک‌شدن آن، بسیار سریع است و این ویژگی می‌تواند در کاهش زمان پروژه‌های ساختمانی مؤثر باشد.

• کاهش وزن ساختمان: اجرای نما خشک به دلیل عدم نیاز به ملات و استفاده از مصالح سبک، باعث کاهش وزن کلی ساختمان می‌شود. این موضوع به‌ویژه در پروژه‌های بازسازی یا ساختمان‌های بلند اهمیت دارد. علاوه‌بر این اجرای نما خشک سبب می‌شود که بار وارده به سیستم باربری ساختمان کاهش یابد.

• عایق‌بندی بهتر: مجری نمای خشک این نما را با استفاده از درزبندی‌ ، عایق می‌کند. از طرف دیگر، وجود کانال هوا بین نمای خشک و دیوار و همچین نصب عایق بین این دو، ویژگی‌های عایق‌سازی را بهبود می‌دهد. این درحالی است که نمای ملاتی هیچ‌کدام از این مزایا را ندارد.

• قابلیت تعویض و تعمیر آسان: در اجرای نمای خشک، مجری نمای خشک می‌تواند به‌راحتی بخش‌های آسیب‌دیده را جدا کرده تعویض یا تعمیر کند، زیرا در اجرای نمای خشک هر بخش به‌صورت جداگانه نصب شده و قابل جابه‌جایی است. اما در نمای ملاتی این کار سخت است.

• تهویه بهتر: اجرای نمای خشک به دلیل وجود فضای تهویه بین لایه‌ها، از تجمع رطوبت در دیوارهای اصلی جلوگیری می‌کند که این امر باعث افزایش عمر مفید ساختمان می‌شود.

• تنوع بیشتر: همان‌طور که دیدید، با اجرای نمای خشک، مجری نمای خشک می‌تواند انواع مختلفی از مصالح (پی ال پی تا شیشه) را به‌کار بگیرد. اما انتخاب مصالح برای نمای ملاتی بسیار محدود است. دلیل آن هم این است که مثلا سرامیک به ملات نمی‌چسبد.

با این حال باید در نظر بگیرید که مجری نمای خشک باید متخصص باشد. به‌عبارت دیگر اجرای نمای خشک توسط یک بنای عادی امکان‌پذیر نیست. علاوه‌بر این، قیمت نمای خشک از قیمت نمای ملاتی بسیار بیشتر است و لازم است هنگام خرید نمای خشک به این نکته توجه کنید.

انواع نمای خشک

نمای خشک دارای انواع مختلفی است. حتی برخی از نماهای معروف مانند نمای شیشه‌ای، اچ‌ پی ال و کامپوزیت هم در زمره انواع نمای خشک محسوب می‌شوند. دلیل آن هم این است که مجری نمای خشک، برای اجرای تمام این نماها از چسب و یا ملات استفاده نمی‌کند، بلکه با استفاده از فیکساتورهای خاصِ مکانیکی، آن‌ها را به لایه پشتی که به اسکلت ساختمان متصل است، وصل می‌کند.

در ادامه انواع نمای خشک را معرفی می‌کنیم:

• نمای سرامیکی (Ceramic Facade)

نمای سرامیکی یکی از محبوب‌ترین انواع اجرای نمای خشک است که از پانل‌های سرامیکی ساخته می‌شود. این پانل‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت، حرارت و مواد شیمیایی، در مناطق مختلف جغرافیایی و شرایط آب و هوایی گوناگون به‌کار می‌روند. خرید نمای خشک سرامیکی به دلیل تنوع در رنگ و طرح، زیبایی و مقاومت زیاد، بسیار مرسوم است.

• نمای کامپوزیت (Composite Facade)

نمای کامپوزیت از ترکیب دو یا چند ماده مختلف (معمولاً آلومینیوم و پلی‌اتیلن) ساخته می‌شود. این نوع نما سبک، مقاوم در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی، و دارای انعطاف‌پذیری بالاست. خرید نمای خشک کامپوزیت به دلیل وزن کم و نصب آسان، گزینه‌ای مناسب برای پروژه‌های بازسازی و ساختمان‌های بلند محسوب می‌شود.

• نمای چوبی (Wooden Facade)

مجری نمای خشک چوبی، این نما از پانل‌های چوب طبیعی یا چوب فرآوری‌شده می‌سازد تا به ساختمان ظاهری گرم و طبیعی ببخشد. اجرای نما خشک چوبی، به دلیل خواص عایق‌بندی حرارتی و صوتی خوب، در مناطقی با آب و هوای سرد محبوب است. با این حال، نمای چوبی نیاز به نگهداری منظم دارد تا از پوسیدگی و آسیب‌های محیطی محافظت شود.

• نمای شیشه‌ای (Glass Facade)

نمای شیشه‌ای یکی از جذاب‌ترین انواع اجرای نما خشک است که در ساختمان‌های مدرن و تجاری به کار می‌رود. مجری نمای خشک، این نما را از پانل‌های شیشه‌ای مقاوم و چندلایه می‌سازد که نور طبیعی را به‌خوبی به داخل ساختمان هدایت می‌کنند. خرید نمای خشک شیشه‌ای علاوه‌بر زیبایی، به بهبود بهره‌وری انرژی کمک کرده و نیاز به تهویه مصنوعی را کاهش می‌دهد. قیمت نمای خشک شیشه‌ای در بیشتر مواقع از قیمت نمای خشک سنگی، کامپوزیت و... بیشتر است.

• نمای سنگی (Stone Facade)

نمای سنگی از پانل‌های سنگ طبیعی یا مصنوعی ساخته می‌شود که به ساختمان جلوه‌ای لوکس و کلاسیک می‌دهد. اجرای نمای خشک سنگی به دلیل مقاومت بالا در برابر شرایط جوی و دوام طولانی، گزینه‌ای ایده‌آل برای ساختمان‌های بلند و مناطق با شرایط آب و هوایی سخت محسوب می‌شود. به دلیل وزن بالای سنگ، مجری نمای خشک از زیرسازی بسیار قوی برای ساخت آن استفاده می‌کند. خرید نمای خشک سنگی، گران‌تر از سرامیک است.

• نمای فلزی (Metal Facade)

مجری نمای خشک، معمولا نمای فلزی را از پانل‌های آلومینیوم، فولاد ضدزنگ، یا مس می‌سازد. خرید نمای خشک فلزی به دلیل دوام بالا، مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و امکان بازیافت، گزینه‌ای پایدار و دوستدار محیط زیست محسوب می‌شود. اجرای نما خشک فلزی اغلب در پروژه‌های صنعتی و تجاری مرسوم بوده و می‌تواند به ساختمان ظاهری مدرن و صنعتی ببخشد. خرید نمای خشک فلزی، قیمت پایین‌تری دارد.

• نمای اچ پی ال (High-Pressure Laminate Façade)

نمای HPL از لایه‌های رزین و الیاف کاغذی تحت فشار و حرارت بالا تشکیل شده است. این نوع نما در برابر شرایط جوی، ضربه، و خش بسیار مقاوم است. به دلیل وزن سبک و نصب آسان، مجری نمای خشک از آن‌ها در پروژه‌های ساختمانی مختلف استفاده می‌کند. نمای HPL همچنین در برابر UV مقاوم است و رنگ آن در طول زمان تغییر نمی‌کند. به‌همین دلیل هم خرید نمای خشک اچ پی ال، محبوبیت زیادی دارد. قیمت نمای خشک پی ای پی، نسبتا مناسب است.

• نمای سفالی (Terracotta Facade)

نمای سفالی از پانل‌های ساخته‌شده از خاک رس پخته‌شده تشکیل شده است که به ساختمان ظاهری سنتی و طبیعی می‌دهد. اجرای نمای خشک به دلیل مقاومت در برابر حرارت، عایق‌بندی خوب و ظاهر زیبا، در مناطق گرم و خشک انجام می‌شود. در برخی از جاها به جای خرید نمای خشک سفالی، از طرح سفال استفاده می‌شود.

نمای بتن اکسپوز (Exposed Concrete Facade)

نمای بتن اکسپوز یا بتن نمایان یکی از انواع نمای خشک است که از پانل‌های بتنی تشکیل می‌شود. خرید نمای خشک اکسپوز به ساختمان ظاهری مدرن و صنعتی می‌بخشد و به دلیل دوام بالا و مقاومت در برابر شرایط جوی، در پروژه‌های مختلف معماری به کار می‌رود. خرید نمای خشک بتن اکسپوز به‌ویژه برای ساختمان‌هایی با طراحی‌های مینیمالیستی محبوب است.

مزایای اجرای نمای خشک

اجرای نمای خشک، مزایای متعددی دارد که شامل سرعت بالای نصب، کاهش وزن کلی ساختمان، بهبود عایق‌بندی حرارتی و صوتی است.

این نوع نما دوام و پایداری بالایی دارد و مقاومت در برابر شرایط جوی را افزایش می‌دهد. همچنین، تعویض و تعمیر آسان قطعات آسیب‌دیده و تهویه مناسب بین لایه‌ها، از تجمع رطوبت و آسیب به دیوارهای اصلی جلوگیری می‌کند. نمای خشک علاوه‌بر زیبایی و انعطاف‌پذیری در طراحی، کارایی انرژی ساختمان را افزایش داده و به افزایش عمر مفید آن کمک می‌کند.

قیمت نمای خشک و اجرای نمای خشک

قیمت نمای خشک از نمای ملاتی بیشتر است و به موارد زیر وابسته است:

• نوع مصالح: نوع مصالح اجرای نمای خشک بیشترین تاثیر را بر قیمت نمای خشک دارد. برای مثال، پانل‌های سنگی یا شیشه‌ای گران‌تر از پانل‌های کامپوزیت یا سرامیکی هستند.

• مساحت نما: مساحت کلی اجرای نمای خشک تأثیر مستقیم بر قیمت نمای خشک دارد.

• پیچیدگی طراحی: مجری نمای خشک برای اجرای نمای خشک پیچیده (دارای جزئیات پیچیده، زوایای خاص، یا ترکیب چندین نوع مصالح) زمان و دقت بیشتری نیاز دارد که خود قیمت نمای خشک را زیاد می‌کند.

• زیرسازی: نوع و کیفیت زیرسازی که برای اجرای نمای خشک مورد نیاز است نیز بر قیمت نمای خشک تأثیر می‌گذارد. زیرسازی‌های فلزی معمولاً گران‌تر از زیرسازی‌های چوبی یا پلاستیکی هستند.

• هزینه نصب: هزینه اجرای نمای خشک بسته به منطقه جغرافیایی، تجربه و تخصص مجری نمای خشک و پیچیدگی پروژه می‌تواند متفاوت باشد. هزینه نصب بر قیمت نمای خشک تاثیر دارد.

با همه این‌ها مصالح مورد استفاده معمولا بیشترین تاثیر را بر قیمت نمای خشک می‌گذارند. پس از بررسی قیمت نمای خشک، تعدادی راهنمایی برای خرید نمای خشک ارائه می‌دهیم.

خرید نمای خشک

خرید نمای خشک اصطلاحی است که برای خرید مصالح و خدمات مربوط به اجرای نما خشک لازم است. به‌عبارت دیگر، خرید نمای خشک شامل موارد زیر است:

• خرید مصالح اجرای نما خشک
• قرارداد با یک مجری نمای خشک برای اجرای نمای خشک

هنگام خرید نمای خشک و قبل از پرداخت قیمت نمای خشک لازم است موارد زیر را در نظر بگیرید:

• کیفیت مصالح، اهمیت زیادی دارد. برای خرید نمای خشک بهترین مصالح را در نظر بگیرید. در اکثر مواقع مجری، خرید نمای خشک را نیز برعهده می‌گیرد.
• لازم است تیمی که برای اجرای این نما انتخاب می‌کنید، کاملا متخصص و آموزش‌دیده باشند.
• زمان را در نظر بگیرید و آن را با گروه مجری قطعی کنید.

مجری نمای خشک

یک مجری خوب نمای خشک باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• داشتن روزمه در زمینه انجام انواع نماهای خشک
• شهرت کافی
• حق‌الزحمه مناسب برای پایین‌نگه‌داشتن قیمت نمای خشک
• استفاده از مصالح با کیفیت
• شفاف‌بودن در مورد قیمت نمای خشک و زمان سررسید

خدمات مهندسی نمای خشک در راسا ابنیه کارمانیا

شرکت راسا ابنیه کارمانیا یکی از مجریان موفق در زمینه اجرای نمای خشک است که می‌تواند این نوع نماها را با قیمت مناسب و با کیفیت بالا، در زمانی منطقی ارائه دهد. شما می‌توانید برای خرید نمای خشک با کارشناسان این شرکت تماس گرفته و از مشاوره رایگان بهره ببرید. شرکت راسا ابنیه کارمانیا علاوه‌بر ارائه خدمات مشاوره، تهیه مصالح و اجرای نمای خشک، خدمات مهندسی نمای خشک را نیز برعهده می‌گیرد. این خدمات شامل نقشه‌کشی فنی و نقشه‌کشی ازبیلت است که با ارسال نماینده شرکت به محل ساختمان ارائه می‌شود.